“โพรเมธิอัสถูกทำโทษจากเทพเจ้าเพราะริอาจประทานความรู้ให้เเก่มนุษย์ เขาถูกพันทนาการไว้กับหินเเละถูกฝูงนกอินทรีรุมฉีกกินเนื้ออย่างทุกข์ทรมาน”
เมื่อมองจากเปลือกนอก เกม Portal 2 ก็คงมิได้เเตกต่างจากเกมเเนวเเก้ปริศนาอันดาษดื่น บางคนอาจมองว่าตัวเกมนั้นมิได้มีอะไรน่าสนใจนัก โดยเฉพาะเนื้อเรื่องภายในเกมที่ค่อนข้างจะเป็นสูตรสำเร็จตายตัว อย่างไรก็ตาม หากเราลองมองให้ลึกลงไป เราจะพบว่าตัวเกมนั้นมีสัญญะซ่อนอยู่ค่อนข้างมาก หนึ่งในนั้นก็คือ เรื่องราวพันทนาการโพรเมธิอัส เเต่ทั้งนี้ก่อนจะเข้าไปวิเคราะห์เเละตีความสัญญะในตัวเกม ผมเองก็เชื่อว่าคงมีคนจำนวนไม่น้อยที่จำเรื่องราวของตัวเกมไม่ได้เเล้ว ด้วยเหตุนี้ก่อนที่เราไปอธิบายในส่วนถัด ๆ ไป ผมจะขอเล่าเนื้อเรื่องภายในเกมให้ทุกคนฟังก่อนเป็นอันดับเเรก
ท้าวความกลับไปที่ Portal ภาคเเรก Chell ตัวทดลองของสถานีวิจัย Aperture Science ได้พยายามหลบหนีออกจากศูนย์วิจัย จนในที่สุดเธอก็สามารถจัดการ GLaDOS ซึ่งเป็นคอมพิวเตอร์ AI ส่วนกลางที่ควบคุมสถานีวิจัยลงได้ เเต่ถึงอย่างนั้นเธอก็มิอาจหนีออกไปได้สำเร็จ เธอถูกจับใส่เครื่องจำศีลในสถานีวิจัยจนหลับไปอีกครั้ง ต่อมาใน Portal 2 เธอได้ฟื้นขึ้นมาเเละได้พบกับ Wheatley คอมพิวเตอร์ AI ส่วนย่อยของสถานีวิจัย จากนั้นทั้งคู่ร่วมมือกันหาทางออก เเต่เเล้วความซวยก็บังเกิดเพราะ Wheatley ดันเผลอไปปลุก GLaDOS ขึ้น จนทั้งคู่ต้องพยายามหลบหนีออกจากการทดสอบของ GLaDOS
อย่างก็ตามหลังจากทั้งคู่สามารถจัดการ GLaDOS ลงได้ Wheatley กลับเถลิงในอำนาจจากการได้มาควบคุมส่วนกลางเเทน GLaDOS โดยเขาใช้พลังเปลี่ยน GLaDOS ให้กลายเป็นมันฝรั่ง เเละ ถีบ Chell กับ GLaDOS ลงมาในสถานีวิจัยเก่าของ Aperture Science จนพวกเธอทั้งคู่ต้องหาทางจัดการ Wheatley ผู้บ้าอำนาจเเทน เเละสุดท้ายเมื่อ Chell กับ GLaDOS ร่วมมือกันจัดการ Wheatley ลงได้ ตัวเกมก็จะจบลงโดยที่ GLaDOS นั้นเลือกที่จะปล่อย Chell ไปเป็นอิสระในที่สุด
ทั้งนี้จากเนื้อเรื่องเเละ Easter Eggs ภายในเกม เราก็จะพบว่าผู้พัฒนาเเอบซ่อนสัญญะบางอย่างเอาไว้อยู่ โดยเฉพาะสัญญะที่เกี่ยวข้องกับปกรณัมกรีก อันได้เเก่
1.ภาพคู่ของ Johnson กับ Caroline (Johnson คือ ผู้ก่อตั้ง Aperture Science ส่วน Caroline คือต้นเเบบของ AI อย่าง GLaDOS) ที่เมื่อเราซูมดูให้ดี เราก็จะพบว่ามันมีคนอีกคนหนึ่งเเอบอยู่ในภาพ โดยเขาคือ เอสคีลัส นักประพันธ์บทละครชาวกรีกโบราณ ผู้ประพันธ์บทละคร “พันธนาการโพรเมธิอัส” ขึ้น
2.คำพูดของหุ่น Oracle Turret ที่กล่าวว่า
“โพรเมธิอัสถูกทำโทษจากเทพเจ้าเพราะริอาจประทานความรู้ให้เเก่มนุษย์ เขาถูกพันทนาการไว้กับหินเเละถูกฝูงนกอินทรีรุมฉีกกินเนื้ออย่างทุกข์ทรมาน”
ซึ่งจากคำพูดของหุ่น Oracle ในเเง่หนึ่งเราก็สามารถตีความได้ว่ามันอาจสอดรับไปกับเนื้อหาภายในเกมด้วยเช่นกัน เเต่ทั้งนี้ก่อนจะเราจะไปดูกันว่าอุปมาดังกล่าวมันเหมือนกันเพียงใด ผมจะเล่าเนื้อหาของปกรณัมดังกล่าวอย่างคร่าว ๆ ก่อน โดยเรื่องราวของตำนานพันทนาการโพรเมธิอัส เริ่มต้นจากการที่เหล่าทวยเทพมอบหมายให้สองพี่น้องไททันอย่าง โพรเมธิอัสผู้พี่ เเละ เอพิเมธิอัสผู้น้อง ทำหน้าที่ในการสร้างมนุษย์ เเละเเม้ว่าทั้งสองจะเป็นพี่น้องกัน เเต่นิสัยของทั้งคู่กลับต่างกันโดยสิ้นเชิง โดยโพรเมธิอัสนั้นเป็นผู้ที่ฉลาดหลักเเหลม ต่างจาก เอพิเมธิอัสที่ค่อนข้างโง่
เเละด้วยความโง่นี้เอง เอพิเมธิอัสก็เลยประทานพรให้เเก่สัตว์หมดเเล้ว ไม่ว่าจะเป็น ความว่องไว พละกำลัง ความเฉลียวฉลาด จนไม่เหลืออะไรดีไว้ให้กับมนุษย์เลย ดังนั้นกรรมเลยต้องตกมาอยู่ที่ โพรเมธิอัส ที่ต้องรับหน้าที่สร้างมนุษย์ต่อ เเละด้วยความที่เขาอยากให้มนุษย์อยู่เหนือกว่าสัตว์อื่นทั้งปวง เขาเลยตัดสินใจนำไฟที่เปรียบดั่งความรู้ลงมาให้เเก่มนุษย์ รวมถึงหลอกเทพเจ้าซุสเพื่อให้มนุษย์ได้กินอาหารดี ๆ อีกด้วย ซึ่งการกระทำของ โพรเมธิอัส ในเเง่หนึ่งมันก็ทำให้ ซูส เทพเจ้าสายฟ้าไม่พอใจเป็นอย่างมาก เขาเลยลงโทษโพรเมธิอัส ด้วยการพันทนาการเขาไว้ในเทือกเขาคอเคซัส โดยตรึงเขาไว้กับหินเเละปล่อยให้นกอินทรีลงมาจิกเนื้ออย่างไม่รู้จบ
นอกจากนี้ซุสก็ยังโทษมนุษย์ด้วยการส่งมนุษย์หญิงคนเเรก นามว่า เเพนโดร่า ให้มาเป็นภรรยาของเอพิเมธิอัส ซึ่งเเม้ว่าโพรเมธิอัสจะเคยเตือนน้องเเล้วว่าอย่ารับสิ่งใดจากซุส เเต่ถึงอย่างนั้นเอพิเมธิอัสกลับหลงใหลในตัวนางจนมิฟังคำเตือน เเละในวันหนึ่งด้วยความอยากรู้อยากเห็น เเพนโดร่าก็เลยเผลอไปเปิดหีบต้องห้ามจนความชั่วหลายต่าง ๆ บังเกิดขึ้นบนโลก ตั้งเเต่นั้นมามนุษย์ก็ประสบเเต่ความทุกข์ยาก
ทั้งนี้จากเรื่องราวภายในเกมเเละปกรณัมที่เล่าไปนั้น เราอาจจะตีความได้ว่าเรื่องราวใน Portal 2 คืออุปมาของบทประพันธ์ที่ว่า โดยเรื่องราวของโพรเมธิอัสที่นำไฟมาให้มนุษย์จนถูกลงโทษ มันก็เหมือนกับเรื่องราวภายในเกมที่ GLaDOS นำปืนข้ามมิติ (Portal Gun) มาให้กับ Chell จนสุดท้ายถูกลงโทษด้วยการถูกทำให้กลายเป็นมันฝรั่งเเละถูกฝูงนกจิกกินซ้ำเเล้วซ้ำเล่า กล่าวคือเราอาจกล่าวได้ว่า GLaDOS จริง ๆ เเล้วก็คือตัวเเทนของโพรเมธิอัสในปกรณัมกรีกนั่นเอง
ส่วน Wheatley เเม้ว่าจะเป็น AI เหมือนกันกับ GLaDOS เเต่เขากลับมีสติปัญญาที่ด้อยกว่า ซึ่งจะมีตอนหนึ่งที่เขาถูกปั่นว่าเป็นไอ้โง่โดย GLaDOS ในเเง่นี้เราอาจจะกล่าวได้ว่าเขาเป็นตัวเเทนของ เอพิเมธิอัส ไททันผู้โง่เขลาก็ว่าได้ เเละสุดท้ายตัวละครเอกของเราอย่าง Chell ที่อาจจะตีความได้ว่าเป็นตัวเเทนของเเพนโดร่าที่เผลอมอบพลังให้กับ Wheatley จนเกิดเป็นหายนะตามมา เเละนอกจากอุปมาของตัวละครที่คล้ายกันเเล้ว ตัวเกมยังใส่สัญลักษณ์ในสถานที่ต่าง ๆ ด้วยเช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น สถานที่ที่ GLaDOS เเละ Chell ตกลงไปหลังจาก Wheatley บ้าอำนาจ มันก็มีข้อความเขียนว่า Tartaros 09 ที่มากจากคำว่า Tartaros ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของนรกในปกรณัมกรีก หรือฉากจบภายในเกมที่มันมีสถานที่ที่คล้ายกับ Elysium ในปรกณัมกรีก
สุดท้ายนี้เเม้ว่า Portal 2 จะเป็นเกมที่ดูเหมือนจะไม่มีอะไร เเต่ถึงอย่างนั้นตัวเกมก็ยังซ่อนสัญญะบางอย่างที่เราสามารถตีความมันได้อย่างไม่รู้จบ ซึ่งตรงส่วนนี้ผมเองก็คิดว่าทุกคนอาจจะตีความเรื่องราวเหล่านี้ต่างจากผมก็เป็นได้ ทำนองเดียวกับภาพยนตร์เรื่องหนึ่งที่ผู้ชมมีสิทธิ์ในการเลือกตีความหนังได้อย่างอิสระ
อ้างอิง : Hamilton, E. (2011). Mythology. Grand Central Publishing.
